Wat is een col? Definitie van de col

Wat is een col ? is een vraag die ik vaak hoor. De definitie in de zin van “wat is een col in het wielrennen?” is moeilijk te vinden. Maar ik weet het natuurlijk en ga het antwoord geven. In ieder geval is het niet het hoogste punt van een berg. Het woord op zicht betekent letterlijk kraag. Het is dus het gebied rondom de berg. Bovendien vind je een col altijd in Frankrijk. Het is immers een Frans woord.

Wat is een col ?

Het is dus geen berg. Het is een passage tussen bergtoppen door. Je noemt het ook wel een bergpas of gewoon een pas. Meestal gaat de passage tussen twee om meer bergen door. De ironie wil dan ook dat de passage of col het laagste punt is tussen een aantal veel hogere toppen. Maar het is wel het deel waar je overheen kunt rijden, lopen of fietsen. Vandaar ook de naam col in de zin van kraag, het is het begaanbare gebied rondom en tussen andere hoge punten.

Definitie

Een col is het hoogste punt in een passage tussen twee plaatsen in een bergachtig gebied. De heenweg gaat vrijwel onophoudelijk omhoog, de terugweg gaat vrijwel onophoudelijk omlaag.  

En daarom ook is de Col du Telegraph wel een col en niet alleen maar een onderdeel van de beklimming van de Galibier. Het is immers het hoogste punt tussen twee plaatsen, de Valloire en St. Michel de Maurienne. Aan beide kanten van het hoge punt ga je naar beneden.

Een mooi voorbeeld zijn de lagere cols in de Pyreneeën waarbij je vaak op een weiland uitkomt. Nauwelijks een col te noemen. Niet eens erg hoog maar wel een passage tussen twee hogere punten tussen twee of meer plaatsen.

Wat is dan een bergtop in het Frans?

Het Franse woord voor top is sommet, bijna net als in het Engels. En die term zie je dan ook vaak als je op een col bent. Daar kun je vaak een wandeling maken naar de sommet van de nabijgelegen berg. Dit zag ik bijvoorbeeld bij de Ballon d’Alsace waar je na aankomst op de top nog een leuke korte wandeling naar de Sommet de Ballon d’Alsace kunt maken. De top kan heel wat namen hebben:

• Pic (piek)
• Puy (vulkaantop)
• Aguille (naald)
• Mont (berg)
• Ballon (meer een heuvel)
• Tete (hoofd)
• Cime (letterlijk top)
• Dome (dak of koepel)
• Barre (Staaf of balk, ook wel barrière)
• Pointe (punt)
• Roc (rots)
• Roquette (raket, voor een vulkaankegel)