Wandelroute Hoge Dijk route is een liniaire route over 13 km. De Wandelroute Hoge Dijk route volgt de Beemsterringvaart van Oosthuizen tot aan Schermerhorn. Aan de overzijde van de ringvaart ziet u achtereenvolgens de Polder Beetskoog, de polder Beschoot, de Polder Mijzen en tenslotte komt u tercht in de Eilandspolder. De Polder Mijzen en de Eilandspolder behoren tot de oudste droogmakerijen in Nederland.
Wandelroute Hoge Dijk route
Parkeren en Openbaar vervoer Wandelroute Hoge Dijk route
- Startplaatsen: Deze wandeling start in Oosthuizen of Schermerhorn.
- Parkeren: In beide plaatsjes kunt u voldoende parkeerruimte vinden.
- Openbaar vervoer: Bus 314 gaat rechtstreeks van Station Hoorn naar Oosthuizen. Dezelfde bus gaat de andere kant op door naar Amsterdam vice-versa. Helaas moet je op de terugweg van Schermerhornnaar station Hoorn of Amsterdam CS 1xoverstappen. Amsterdam gaat dan via alkmaar en de trein.
- Wil je terug naar oosthuizen dan moet je zelfs 2 keer overstappen. De reistijd is echter te overzien. Wellicht dat liften terug naar Oosthuizen een optie is. Voor meer informatie over het OV verwijs ik graag naar OV9292.nl
Het kaartje: Op onderstaand kaartje staan nummers van 1 tm 12. Onder het kaartje kunt u de informatie vinden die daar bij hoort.
Klik op het kaartje Wandelroute Hoge Dijk route voor een grote versie
NB: Oosthuizen ligt helemaal rechtsonder bij B (onder 1, bij het zwarte kruis)
De “Wandelroute De hoge Dijkroute” kunt u HIER downloaden (.docx).
1) Op de oostelijke ringdijk van de Beemster heeft u een weids uitzicht over oud en nieuw land. Aan de overkant van de ringvaart ziet u het oude land, van de Beetskoogpolder en aan de andere kant ligt het nieuwe land van de Beemster. Nieuw is een understatement, de polder stamt uit 1612. Het hoogteverschil is duidelijk zichtbaar. De Beemster ligt ruim 2 meter lager dan de rest van het omliggende polderland.
2) Aan de overkant van de ringvaart komt het dorp Beets in zicht met zijn 15e eeuwse kerk (foto 12). Dit is het 15e eeuwse kerkje van Beets.
De huizen liggen in een lang lint langs de dijk van de polder Beetskoog. In de middeleeuwen was deze oude veenpolder een zogenaamde Koog, een stuk buitendijks land. Dijken werden in die tijd iets landinwaart gebouwd en niet direct aan de zee. Tijdens stormvloeden zorgden de buitendijkse gronden er voor dat de grootste kracht van het water werd gebroken.
3) Hier vind u onderaan de dijk het oudste stukje land van de Beemster: de veenpolder Kruisoord, vroeger een schiereiland in het Beemstermeer. Bij de droogmaking werd dit veenpuntje van de Beetskoog afgesneden door de aanleg van de ringvaart. Het voormalige schiereiland ligt hoger dan de rest van de nieuwe polder.
4) Langs dit deel van de ringvaart stonden vroeger zo’n 21 molens over een afstand van ongeveer 500 meter. Dit was de helft van het totale aantal molens dat de Beemster heeft drooggemaald. De plekken waar vroeger molens stonden zijn nog te herkennen aan de verhogingen en de watergangen in het landschap. In de 19e eeuw werden alle molens afgebroken en vervangen door drie stoomgemalen.
Op foto 23 een voorbeeld van zo’n stoomgemaal, later elektrisch gemaal.
Dit gemaal staat langs het Beemster uitwateringskanaal. Het voormalig stoomgemaal uit 1885 van waterschap De Waterlanden. In het machinegebouw zorgden twee door stoom aangedreven pompen voor afvoer van overtollig (regen)water uit de Beemster, waardoor de taak van de vele molens langs de noordelijke ringdijk kwam te vervallen.
Rond 1920 is het stoomgemaal verbouwd tot elektrisch dieselgemaal, dat dienst deed tot 1962. Nu is het reservegemaal voor de Polder Beetskoog en periodiek te bezichtigen.Op hun leuke website kun je er meer over lezen.
5) Het grote witte gebouw onderaan de dijk is het voormalige polderhuis (foto 8).
Het huis is in 1839 gebouwd en diende als woning voor de hoofdopzichter van het waterschapen als vergaderingsruimte voor het waterschapsbestuur. Vanaf het dakterras had men een schitterend uitzicht over de tientallen molens die het gebied droog hielden.
6) Iets verderop ziet het voormalige stoomgemaal uit 1885. In het machinegebouw zorgden twee door stroom aangedreven pompen voor afvoer van het overtollige water uit de Beemster waardoor de taak van de vele molens langs de noordelijke ringdijk kwam te vervallen. Rond 1920 is het stoomgemaal verbouwd tot elektrisch dieselgemaal, dat dienst deed tot 1962.
7) Aan de overkant van de ringvaart ligt de Mijzenpolder. Dit is een van de ouds bewaard gebleven veenontginningen van ons land. Het grillige patroon van sloten en graslanden is vrijwel nog geheel intact en vormt een groot contrast met de rechtlijnigheid van de De Beemster. Een groot deel van de vogelrijke veenpolder is in handen van Staatsbosbeheer. In het voorjaar wemelt het er van de weidevogels zoals grutto’s, tureluurs en kievieten. Om de wijdvogels in alle rust te laten broeden, grazen er in het voorjaar geen koeien. Het maaien gebeurt pas na half juni wanneer de kuikens van de weidevogels kunnen vliegen.
Op foto 31 een mooi beeld van de Mijzenpolder. De meanderende sloten en meertjes kun je net over de rietkraag heen zien.
8) Hier kunt u onderaan de dijk een fraaie stolpboerderij zien, de Portugal. De boerderijk stamt uit 1780. Kenmerkend voor de stolpboerderijen in de Beemster is een vrijwel vierkant grondvlak met een nagenoeg pyramidevormig dak en een stenen voorgevel. Veel stolpen zijn gebouwd door rijke Amsterdammers, wat nog goed te zien is aan de meestal “stadse gevels” die doen herinneren aan de Amsterdams grachtengevels.
9) Op de driesprong ziet u de rechtlijnigheid die de Beemster zo karakteriseert: Vlak polderland met kilometerslange wegen en sloten. Na de drooglegging in 1612 werd de Beemster zo economisch mogelijk ingericht. Het land werd verkaveld in vierkante blokken van 1850 bij 1850 meter die door wegen begrens werden. Het strakke patroon van wegen, vaarten en sloten is na bijna vier eeuwen nog heel goed te herkennen op de kaarten van het gebied.
Foto 6: De rechtlijnigheid in een kleurrijk voorjaarsbeeld gevat.
10) Aan de lange rij populieren langs de vrouwenweg kun u zien dat het in de polder flink kan waaien (foto 34). De bomen staan naar links gebogen door de wind die hier meestal uit het westen waait.
Wandelroute Hoge Dijk route: De populieren langs de vrouwenweg.
11) Schermerhorn kwam tot bloei dankzij de ligging aan het Zwet, de vaarverbinding tussen het Beemster- en het Schermermeer. De scheepsmodellen in de 17e eeuwse hervormde kerk herinneren aan het rijke scheepvaartverleden van het dorp. het oorspronkelijke interieur is goeddeels intact, met als pronkstukken de fraai gesneden preekstoel en de gebrandschilderde ramen. Ronduit curieus is de “gevangenis” aan de noordkant van de toren, van waaruit bajesklanten het stichtelijke woord van de predikant mochten aanhoren. Tegenover de kerk staat een aandoenlijk klein rechthuis uit 1766.
12) Aan de Noordervaart even ten zuidwesten van Schermerhorn rijzen de molens van Schermerhorn op. Hier staan drie molens bij twee evenwijdige waterlopen die een zogenaamde molenslag vormen. Door trapsgewijze bemaling kon met het water uit de polder zo’n vier meter omhoog malen. Een molen kan dit hoogteverschil niet overbruggen. De middelste molen is een museum. Hie kunt u de werking van een 17e eeuwse molen van heel dichtbij volgen. Glazen platen in de vloer geven een goed beeld van het mechaniek. Beneden in de molen bevind zich de authentieke 19e eeuwse molenaarswoning. De zolders herbergen een uitgebreide collectie molenaarsgereedschappen.
Geef een reactie